Hoe de COVID-19-pandemie taal veranderde

De uitbraak van het coronavirus heeft geleid tot de opkomst van nieuwe woorden en zinnen.

Een taal ontwikkelt zich, en past zich aan nieuwe omstandigheden en de nieuwe realiteit aan en de uitbraak van COVID-19 is daarop geen uitzondering geweest. Vanaf de eerste dag zagen we dat op sociale media nieuwe woorden en memes gebruikt werden, en zelfs de traditionele media bedienden zich van deze nieuwe woorden.

In de afgelopen 20 jaar heb ik altijd veel met talen gewerkt, en in mijn functie als linguïst bij LanguageWire werk ik dagelijks met talen, zowel als proeflezer als als terminologist voor belangrijke klanten.

In 2020 zijn de gevolgen van de pandemie op de maatschappij en op de taal duidelijk zichtbaar in Spanje, mijn thuisland en de plek waar ik werk.

In de linguïstiek kijken we naar verschillende factoren die van invloed zijn op taal, zoals sociale, culturele en politieke invloeden. De uitbraak van het coronavirus en de nieuwe woorden en zinnen die daaraan ontleend zijn, zullen de komende jaren zeker door linguïsten over de hele wereld bestudeerd worden.

Een interessante discussie die ontstaan is door de pandemie zijn de verschillende interpretaties van de term “social distancing” en “fysical distancing”.

Maar voordat we de verschillen van afstand houden nader gaan bespreken, kijken we eerst waarom talen veranderen en hoe dit van invloed is op de communicatie tijdens buitengewone tijden als een wereldwijde pandemie.

Van idiolect tot neologisme

Taal is als een levend wezen dat zich in de loop der tijd ontwikkelt en zich aanpast aan een nieuwe realiteit en nieuwe omstandigheden. We voegen voortdurend nieuwe woorden en uitdrukkingen toe aan een gesproken taal. Dit worden neologismen genoemd.

Iedere verandering in een taal doorloopt twee fasen: de innovatie zelf, en vervolgens de verspreiding ervan. Gebruik en verandering zijn twee zijden van dezelfde medaille: sprekers veranderen de taal tijdens gebruik, zelfs al is dit niet altijd bewust.

Het Oxford-woordenboek definieert de term idiolect als “het taalgebruik van een specifiek persoon.” Eén persoon gebruikt een woord of zin op een nieuw manier (idiolect), en verspreidt vervolgens het nieuwe woord.

Er zijn meerdere manieren waarop deze nieuwe term gedeeld kan worden, zoals in een nieuwsbericht, een blogpost, video of een bericht op sociale media. Dit zorgt ervoor dat andere mensen dit zelfde woord ook gaan gebruiken (neologisme).

Hoe woorden zich ontwikkelen: een korte geschiedenis

In 218 BC brachten de Romeinen de Latijnse taal naar het Iberische schiereiland en de gesproken taal volgde op natuurlijke wijze zijn eigen pad en verspreidde zich geleidelijk. We hebben schriftelijk bewijs dat tegen de 9e eeuw de geïntroduceerde taal al een andere entiteit was - de Romaanse taal, op dit moment bekend als Castiliaans Spaans.

Dit was slechts het begin van een ongelofelijke reis die de taal zou hervormen. Deze veranderingen ontstonden door menselijke ontwikkelingen en internationale gebeurtenissen. Gedurende een aantal eeuwen bleven sommige nieuwe woorden of neologismen bestaan, en andere verdwenen.

Er zijn momenten in de geschiedenis waarop er veel nieuwe termen aan een taal worden toegevoegd, denk bijvoorbeeld maar eens aan de Spaanse schepen die in de 15e eeuw nieuwe groenten, planten en dieren meebrachten uit Amerika. De Spanjaarden begonnen tomates (tomaten), patatas (aardappels), judías (boontjes), pavo (kalkoen) en chocolade te eten, en deze woorden werden onderdeel van de Spaanse taal en cultuur.

Chocolade werd zelfs onderdeel van ons dagelijks dieet - voor sommigen althans!

Nieuwe woorden tijdens de COVID-19-pandemie

De globalisering en de introductie van neologismen hebben zich de afgelopen jaren versneld omdat technologie zich sneller dan ooit ontwikkelt.

We communiceren en creëren meer content dan ooit, en onze nieuwe woorden en zinnen kunnen dankzij het internet en sociale media een wereldwijd publiek bereiken.

De uitbraak van COVID-19 heeft geleid tot het gebruik van vele nieuwe woorden en zinnen, naast minder gebruikte woorden die al bestonden, die zich bijna net zo snel verspreiden als het virus zelf.

Een aantal woorden en uitdrukkingen die al bestonden werden meer gebruikt tijdens de crisis. Dit zijn een aantal Nederlandse en Spaanse voorbeelden: